Përmirësimi i Ofertës së Turizmit në Kosovë Përmes Promovimit të modelit Fermë-në-Pirun

Si një komponent jetik i turizmit rural, oferta e gastronomisë në Kosovë karakterizohet nga një mospërputhje në cilësi në të gjitha destinacionet e përzgjedhura nga FEGO. Modeli i biznesit të turizmit rural dallohet nga oferta e produkteve me burime të vendit (ushqime, pije, artizanale) – gjë që e bën ofertën më autentike dhe rrit ndikimin ekonomik të sektorit në komunitetet rurale. Megjithatë, një nga problemet kryesore të identifikuara gjatë vlerësimit të tregut të FEGO-s ishte se lidhja midis fermerëve/prodhuesve vendas dhe ofruesve të shërbimeve turistike (akomodimi dhe restorantet) është ose shumë e kufizuar ose krejtësisht inekzistente. Kjo vjen për shkak të nënvlerësimit të vlerës së shtuar në ofrimin e ushqimeve nga vendasi për turistët si dhe prioritizimin e zgjidhjeve të përshtatshme logjistike në lidhje me furnizimin me lëndë të parë dhe shpopullimin e zonave rurale, që ka kontribuar në mungesën e kapaciteteve njerëzore për prodhim të produkteve parësore për të përmbushur kërkesat e ofruesve të shërbimeve të ushqimit dhe pijeve. Si i tillë, forcimi i marrëdhënieve ndërmjet këtyre akterëve të zinxhirit të vlerës (d.m.th., ofruesve të shërbimeve dhe fermerëve lokalë) mund të çojë në një ofertë të përgjithshme të përmirësuar dhe të konsoliduar dhe në rritjen e të ardhurave të gjeneruara për fermerët vendas në destinacionet rurale. Nëpërmjet promovimit të modelit “fermë-në-pirun”, projekti FEGO synon të rrisë ndërgjegjësimin e ofruesve të shërbimeve në lidhje me potencialin ekonomik dhe vlerën e shtuar të ofrimit të ushqimit me burim lokal. Për më tepër, ai synon të ofrojë njohuri për NMVM-të e akomodimit dhe restoranteve, për përmirësimin/zhvillimin e menuve dhe prezantimin e ushqimit.

Alpa Bio Farm është një fermë që gjendet në fshatin Maqitevë të Suharekës. Është një biznes familjar, pika kryesore e shitjes së të cilit janë vezët me rangje të lirë – produkt që tani e shesin në dhjetëra (super)marke në Kosovë. Megjithatë, ata prodhojnë edhe fruta dhe perime të tjera si patatet, karotat, rrepat e kuqe, marule, mollë, selino, arra dhe të tjera. Përveç kësaj, ata prodhojnë reçel dhe erëza të tjera të bëra nga perimet dhe frutat që prodhojnë. Në shtatë vitet e fundit, ata kanë filluar të përgatisin pjata nga këto produkte dhe të ofrojnë një ofertë ushqimesh dhe pijesh në mënyrë joformale – me rezervime të bëra nga njerëz që dëgjojnë për këtë përmes gojëdhënave. Nuk ka ende një menu me çmime të përcaktuara, orar të punës, përmbajtje promocionale apo markë cilësore. Për të ndihmuar Alpa Bio Farm të zyrtarizojë ofertën e saj të gastronomisë dhe të fillojë ta ofrojë atë në baza më të rregullta, si dhe për të promovuar modelin fermë në pirun, projekti FEGO mbështeti SME-në me ekspertizë teknike dhe njohursh për të arritur këto objektiva. Nëpërmjet angazhimit të Dhurata Thanasit – inxhiniere agro-mjedisore dhe themeluese e markës Luga e Argjendte – u bë fillimisht një vlerësim i ofertës aktuale gastronomike të Alpa Bio Farm. Bazuar në vlerësimin e Alpa Bio Farm dhe lokalitetin përreth Suharekës, ekspertja ka ofruar rekomandime për zhvillimin e një menuje të caktuar me çmime, identifikimin e elementeve që duhet të ndryshohen brenda ofertës aktuale (duke përfshirë interierin dhe shërbimin) dhe organizimin e punës brenda kapaciteteve ekzistuese njerëzore të Alpa Bio Farm për optimizimin e ofertës gastronomike. Si pjesë e detyrës, Dhurata kaloi edhe disa ditë në fermë, duke punuar në gatimet e reja të stinës dhe trajnime në terren me pronarët dhe punëtorët në fermën Alpa Bio.